İstinaf Nedir

İstinaf, birinci derece mahkemeler bakımından verilmiş olankararların hem olay hem de hukuki yönünden üst seviyeli mahkemeler bakımındandenetlenmesine verilen isimdir. İstinafnedir şeklinde soru soranlar için bu şekilde tanımlama yapılabilir.

 İstinaf Nedir?

 İstinaf nedir sorusuna daha kapsamlı cevap vermek okuyucular adınafaydalı olabilir. İstinaf, kanun seçeneğine başvurulduğu zaman hukuk davadosyası ya da ceza davası üst dereceli olan istinaf mahkemeleri bakımından iki defa incelenip, yerel mahkemeninkararıyla denetlenmektedir.

 Temyiz, istinaf mahkemeleri kararının hukukikontrol bakımından incelenmesini hedefleyen kanun yolu şeklinde tanımlanabilir.İstinaf mahkemeleri bakımındanistinaf incelemesinin neticesinde verilmiş olan karara karşılık, belirli yasalşartlar var ise, temyiz incelemesi adına Yargıtay’a temyiz başvurusununyapılabildiği söylenebilir. Bu sayede üç dereceli olan inceleme sistemikurulup, ceza davası ya da hukuk sonucunda verilen kararların yeteri kadarkontrol edilmesi istenmiştir. Ceza Davası İstinaf Kanun Yolu başvuru koşulları,hukuk davaları adına istinaf kanun yoluyla başvuru koşulları ise HukukMuhakemeleri Kanunu’nda düzenlenmiştir.

 İstinaf Mahkemesine Başvurma Aşamaları

 İstinaf incelemesiadına mutlak olarak istinaf başvurusu yapılmalıdır. Birinci derece mahkemeherhangi bir hükmü kendi başına istinaf incelemesi adına istinaf mahkemelerinegöndermez. İstinaf başvurusunun, kararı verecek yerel mahkemeye istinafdilekçesi verilerek yapılacağı söylenebilir. Ayrıca olarak kararı vermiş olanmahkemenin katibine beyanda bulunup da istinaf başvurusunun yapılmasımümkündür. Kararı vermiş olan birinci derece mahkemenin katibine beyandabulunduğu zaman, katip istinaf başvurusu isteğini tutanağa bağlayarak, tutanakhakim bakımından onaylanır ve bu şekilde istinaf başvuru durumu alınmış olur.

 İstinaf Başvuru Süresi

 İstinaf başvuruzamanın başlaması adına hükmün tarzına uyumlu bir biçimde taraflara tefhimedilmesi ya da tebliğ gönderilmesi gerekir. Usule göre yapılmamış tefhim yaniduruşma içerisinde hazır olan kişiye kararı bildirme ya da tebliğ, istinafbaşvuru süresinin işlemeye başlamasını önler. Hukuk davası adına istinafbaşvuru zamanı, hükmün tarzına uygun olarak tefhim ya da tebliğinden itibareniki haftalık bir süreye sahiptir.

 Temyiz ve İstinaf Arasında Bulunan Farklar Neler?

 İstinaf, kanun yolunabaşvurulduğu zaman, istinaf mahkemesi yani bölge adliye mahkemesi davaylaalakalı hem hukuki kontrol yapar hem de vakıaları ele alır. İstinaf mahkemeleriyerel mahkemeler bakımından toplanmamış olan kanıtları toplayabilir. Tekrardankeşif yapabilir ya da yeniden tanıkları dinleyebilir. İstinaf mahkemeleri, cezadava dosyasında ya da hukukta mevcut bulunan ve toplamış olduğu diğer bütünkanıtlarla beraber hukuki kontrol yaparak istinaf incelemesi sonucunda kararınıverir.

 Temyiz incelemesininise, Yargıtay’ların istinaf mahkemeleri bakımından verilen kararları yalnızcahukuki taraftan kontrol etmesi manasına gelir. Yargıtay, temyiz incelemesiylekanunun olaylara doğru uygulanıp, uygulanmadığını kontrol eder. Yargıtayalakalı kanun maddelerinin dosyada bulunan kanıtlarla oluşmuş maddi vakıayayerinde olarak uygulanıp, uygulanmadığı yönünde hukuki bir kontrol yapar.Yargıtay temyiz incelemesinin etabında kanıt toplayamaz, keşif yapamaz ve tanıkdinleyemez. İstinafmahkemeleri, istinaf incelemesiyle tekrardan bir karar verir. Teknik bakımdanyerel mahkeme kararlarının bozulması ya da onanlanması söz konusu olmamaktadır.İstinaf mahkemesi, ceza ya da hukuk davasını tekrardan ele alıp, ona göre yenibir karar vermektedir. Temyiz incelemesi ile beraber Yargıtay, istinafmahkemeleri kararını yalnızca hukuki taraftan değerlendirip bozma ya da onamakararı verir. Yargıtay, istinaf mahkemeleri bakımından verilen kararı bozduğuzaman, yeni karar verilmek üzere dava dosyasını geri göndermektedir. Şuradabelirtilmesi gereken husus; temyiz ve istinaf olağan kanun yolları olduğundanötürü, hukuk davası adına ”karar düzeltme” kanun yolu ortadan kalkmışdurumdadır.